Mindfulness (w tłumaczeniu polskim uważność) to termin wprowadzony pod koniec lat 70. w Stanach Zjednoczonych przez profesora Uniwersytetu Medycznego w Bostonie Jona Kabata Zinna. Jest to stan świadomości będącym ukierunkowaniem na chwilę obecną, to sposób bycia kształtującym umiejętność nieoceniającej samoobserwacji.
Program redukcji stresu oparty na uważności (Mindfulness Based Stress Reduction- MBSR), stosuje się od ponad 30 lat w 250 ośrodkach Stanów Zjednoczonych, a od początku lat 90. w Europie. Znalazł zastosowanie (skuteczność potwierdzona badaniami naukowymi) w treningach antystresowych, wspomaganiu terapii zaburzeń emocjonalnych oraz somatycznych.
Celem programu MBSR jest wykształcenie umiejętności dostrzegania i przyjmowania pojawiających się emocji, myśli, odczuć jako obiektów obserwacji. Dzięki temu uczestnik uczy się łagodzić objawy i skutki doświadczanego stresu co prowadzi do utrzymywania dobrego samopoczucia. Umiejętność samoobserwacji rozwija intuicję, kreatywność, akceptację siebie, a to pozytywnie wpływa na relacje z innymi ludźmi.
Program MBSR wg badań jest skuteczny w utrzymywaniu i podnoszeniu jakości życia i samopoczucia w grupach osób zdrowych, a także leczy lub istotnie wspomaga leczenie wielu chorób somatycznych (jak na przykład chorób nowotworowych, chorób skóry itd.), zaburzeń odżywiania, zaburzeń związanych z wypaleniem zawodowym, przy zespole chronicznego zmęczenia, zaburzeń lękowych, zaburzeń stresu postraumatycznego (PTSD), zaburzeń depresyjnych, uzależnienia od substancji psychoaktywnych.
Wpisując go w bazę US National Library of Medicine National Institutes of Health pojawia się 2264 artykułów naukowych związanych z tą tematyką, wskazujących kolejne obszary z zakresu zdrowia psychicznego i somatycznego w których ta metoda jest skuteczna (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=mbsr ) .
Program MBSR wg badań jest skuteczny w utrzymywaniu i podnoszeniu jakości życia i samopoczucia w grupach osób zdrowych, a także leczy lub istotnie wspomaga leczenie wielu chorób somatycznych (jak na przykład chorób nowotworowych, chorób skóry itd.), zaburzeń odżywiania, zaburzeń związanych z wypaleniem zawodowym, przy zespole chronicznego zmęczenia, zaburzeń lękowych, zaburzeń stresu postraumatycznego (PTSD), zaburzeń depresyjnych, uzależnienia od substancji psychoaktywnych.
Związki uważności ze zmiennymi determinującymi dobrostan psychiczny (źródło: Tomasz Jankowski, Paweł Holas „Poznawcze mechanizmy uważności i jej zastosowanie w psychoterapii” Studia Psychologiczne t. 47, 2009, z. 4., s. 59-79):
